Klimaatneutrale landbouw en voedselproductie
In 2050 werkt de land- en tuinbouwsector klimaatneutraal. De uitstoot van broeikasgassen, die dan stevig is verminderd, wordt gecompenseerd door extra vastlegging van CO2 in de bodem en in de natuur. De sector maakt geen gebruik meer van fossiele grondstoffen en is leverancier van duurzame energie.
Belangrijkste kennis- en innovatiethema’s
Meerjarige Missiegedreven Innovatieprogramma's
(Klik op de links hieronder voor de beschrijvingen van de MMIP's)
B1 Emissiereductie methaan veehouderij B2 Landbouwbodems, emissiereductie lachgas en verhoging koolstofvastlegging B3 Vermindering veenoxidatie veenweide B4 Verhoging vastlegging koolstof in bos en natuur B5 Energiebesparing, -productie en -gebruik B6 Productie en gebruik van biomassa
Output, outcome en impact
Om inzicht te krijgen in output, outcome en impact van de uitrol van de Kennis- en Innovatieagenda, zijn voor de meeste missies een Theory of Change (ToC) opgesteld. De ToC beschrijft een opeenvolging van gebeurtenissen die naar verwachting tot een bepaald resultaat leiden.
Samenstelling programmateam en klankbordgroep
Op weg naar een klimaatneutrale kas
Voor 2030 richt de tuinbouwsector zich op het halveren van de CO2-emissie. Essentieel is daarbij de doorontwikkeling en implementatie van energiebesparing in kassen, de beschikbaarheid van voldoende externe CO2, de realisatie van warmtenetten en de doorontwikkeling van aardwarmte.
"Het gaat ons lukken om fossielvrij en nagenoeg emissieloos te telen."
Energie van platteland goed voor boer en burger
In 2050 draait heel Nederland op duurzame energie. De landbouw speelt daar een belangrijke rol in, want een derde van de groene stroom moet van het platteland komen. Complicerende factor: het elektriciteitsnet is niet ontworpen om grote hoeveelheden energie vanaf het platteland terug te voeren naar het hoogspanningsnet.
"Mest koelen is interessant: je reduceert methaanemissies."
De ene koe is de andere niet
Koeien stoten bij het herkauwen en verteren van gras methaan uit; een broeikasgas dat ongeveer dertig keer sterker is dan CO2. Maar de ene koe is de andere niet. Door selectief te fokken is het mogelijk om de methaanuitstoot van koeien aanzienlijk te verminderen.
"Fokken kan tot 20% lagere methaanemissies leiden."
Pionieren met boslandbouw
In Lelystad verrijst de eerste grootschalige onderzoeksfaciliteit voor agroforestry in Nederland, een vorm van boslandbouw waarbij bomen en akker- en tuinbouwgewassen op een perceel staan. Deze combinatie van verschillende teelten zorgt voor een biodiverser, weerbaarder en klimaatvriendelijker landbouw. Kan dit systeem de landbouw in Nederland verder verduurzamen?
"Agroforestry kan een hogere productie geven dan in de gangbare landbouw."
Zeewier voor voedsel en diervoeders
Zeewier is voedzaam en veelzijdig; het zou weleens een belangrijke bron van plantaardig eiwit kunnen worden. Grootschalige zeewierteelt is echter nog niet rendabel in West-Europa. De innovaties uit het project ‘Seaweed for food and feed’ moeten daar verandering in brengen door de productiekosten omlaag te brengen en de economische opbrengst te vergroten. Dit project ontwikkelt kennis en innovaties in de zeewiersector om bij te dragen aan de groei van nieuwe duurzame grondstoffen in Nederland. Kennis is nodig langs de gehele waardeketen van zeewier: van veredeling, verwerking tot aan consumentengedrag. Het project heeft tot doel om van zeewier een nieuwe duurzame bron van gezonde voedingsmiddelen, voedingsadditieven en diervoeding te maken met een duurzame zeewierteelt in de Nederlandse wateren.