Selectie, stabilisatie en verwerking van voedselreststromen naar toepassingen in voedsel
In dit project wordt gewerkt aan een integrale ketenaanpak voor hoogwaardige toepassingen van plantaardige zij- en reststromen richting voedsel. Total use staat voorop. De verwaarding wordt bepaald door de combinatie van eigenschappen van resten, kwaliteit van mogelijke ingrediënten en producten, technologie (flexibiliteit, schaalgrootte, stabilisatie en behoud van functionaliteiten) en business cases. Hierbij wordt gekeken naar valorisatie van zowel zij- en reststromen als technologieën.
Dit project streeft naar de realisatie van haalbare hoogwaardige verwaarding van plantaardige zij- en reststromen uit de voedselketen. Het project geeft (MKB) partners antwoord op de vraag of verwaarding voor hun interessant is, en hoe dit te realiseren is. Deze cases, representatief voor de reststromen van partners, zijn beoordeeld in economische zin, in kwaliteit van de producten en er is bepaald welke technologieën op welke manier ingezet moeten worden. Specifiek is de benodigde technologie uitgewerkt in specificaties passend bij de samenstelling, de volumes en beschikbaarheid van de zij- of reststroom. De samenwerking in het project tussen bedrijven met reststromen, technologie leveranciers, Wageningen Food & Biobased Research (WFBR) en Food Tech Brainport (FTB) brengt verwaarding van reststromen verder dan onderzoek dat zich enkel beperkt tot extractie van een specifieke inhoudsstof uit een specifieke reststroom. Door kennisontwikkeling nadrukkelijk te combineren met valorisatie activiteiten zijn de (MKB) partners na project beter in staat om de kennis daadwerkelijke in de praktijk te implementeren. Eveneens levert het project een gevalideerde analyse tool die als basis kan worden gebruikt om andere reststromen sneller te kunnen beoordelen op mogelijkheden voor verwaarding. De resultaten van het project stellen de partners met reststromen in staat de beste optie voor hoogwaardige verwaarding te kiezen op basis van inzicht in kosten en baten, juiste technologie keuzes en bewezen, gewenste, functionaliteit van de te realiseren ingrediënten of producten. De deelnemende leveranciers van technologie en technologie services levert het project inzicht op in de geschiktheid van de technologie voor toepassing op de reststromen. Met name over de inzet van milde technologieën waarmee de positieve eigenschappen en functionaliteiten voor toepassing in levensmiddelen van componenten zoveel mogelijk behouden blijft. Milde technologieën hebben een lagere temperatuur impact, gebruiken minder energie en minimaliseren de effecten op functionele componenten. Hiermee dragen de projectpartners bij aan een duurzamere voedselketen.
Binnen de Missie D “Gewaardeerd, gezond en veilig voedsel" sluit dit idee aan bij “MMIP D4. Duurzame en veilige verwerking” en specifiek bij prioriteit 30 “Duurzame voedselverwerking in de keten”. Het project focust op innovaties in voedselverwerking zonder verlies van productkwaliteit, het verbeteren van grondstofefficiëntie en -flexibiliteit en het optimaal inzetten van rest- en zijstromen. Er wordt hierbij een combinatie gemaakt van toegepast onderzoek en valorisatie-activiteiten. Het realiseren van verwaarding van voedselresten naar voedsel toepassingen draagt direct bij aan verbeterde grondstofefficiëntie, omdat er meer van de geoogste grondstof gebruikt wordt en er minder voedsel verspild wordt. De analyses naar de duurzaamheid van de verwaardingsopties maken inzichtelijk op welke aspecten van duurzaamheid wordt bijgedragen, en hiermee of er sprake is van een netto positieve bijdrage aan de transitie naar een duurzamere, meer circulaire voedselproductie. Verwaarding van reststromen vereist een andere omgang met deze stromen dan nu gebruikelijk is, dit vereist nieuwe afstemming in de keten. In het kader van het nastreven van een gezonde levensstijl en een evenwichtig voedingspatroon zijn groenten en fruit bij uitstek producten waarvan een hogere consumptie kan bijdragen aan een gezonde(re) levensstijl. Ook is het van belang de hoeveelheid dierlijke eiwitten te reduceren in ons dieet. Ingrediënten en producten gemaakt van plantaardige rest- en zijstromen kunnen hier aan bijdragen.
Het project levert illustraties van hoogwaardige toepassing van plantaardige zij- en reststromen uit de voedselketen. De uitkomsten worden gepresenteerd in de vorm van een doorontwikkelde verwaardingstool, rapportages over de geanalyseerde verwaardingsopties, de lab- en pilotschaal experimenten en blauwdrukken voor de opschaling. Door de samenwerking tussen Wageningen Food & Biobased Research en Food Tech Brainport wordt kennisontwikkeling nadrukkelijk gecombineerd met valorisatie activiteiten en worden (MKB) partners beter in staat gesteld om de kennis daadwerkelijke in de praktijk te implementeren.
Naast de genoemde milestones in de tabel, zijn de volgende deliverables voorzien: Werkpakket 1: Valorisatie opties voor reststromen uit de voedselketen D1.1: Rapport met mogelijke functionaliteiten voor toepassing in levensmiddelen van de gehele stroom en componenten hiervan van geselecteerde reststromen D1.2: Presentaties met de resultaten van de valorisatie analyses D1.3: Beknopte rapportages (factsheet) met de resultaten van de valorisatie analyses. D1.4: Gevalideerde software tool voor analyses van verwaardingsopties voor agri-food reststromen voor toepassing in levensmiddelen. Werkpakket 2: Effecten technologie op functionaliteiten D2.1: Rapport over experimenteel onderzoek, incl resulterende functionaliteit. D2.2: Blauwdrukken voor de beoogde opschaling van de restroomverwerking. Werkpakket 3: Opschaling naar pilotschaal D3.1: Blauwdrukken voor de beoogde opschaling van de restroomverwerking D3.2: Rapport over verwerkingstesten op pilotschaal D3.3: Update valorisatie tool op basis resultaten WP3 D3.4. Factsheets met de resultaten van de pilotschaaltesten voor iedere use case. Werkpakket 4: Duurzaamheid reststroomverwerking D4.1: Presentaties met de resultaten van de duurzaamheidsanalyses D4.2: Update factsheets (D1.3) met de resultaten van de duurzaamheidsanalyses. Werkpakket 5: Business cases reststroomverwaarding (buiten TKI financiering) D5.1: Presentatie met de input voor een business case per partner D5.2: Presentatie over reststroomverwaarding richting levensmiddelen in Nederland D5.3: Business inspiration days richting andere reststroom eigenaren en technologie leveranciers D5.4: Idee generatie en inzet tot het realiseren van nieuwe clusters van use cases D5.6: Samenwerkingsbijeenkomsten met financiers (ROM’s, banken) voor de verdere realisatie van de opgeschaalde use cases Werkpakket 6: Project management en disseminatie D6.1: Notulen bijeenkomsten met de projectpartners D6.2: Wetenschappelijke publicaties (uit combinatie WP1 en 2) D6.3: Toegepaste publicaties (uit combinatie WP3 en 4) D6.4: Voor iedere partner een 2-3 pagina beknopte rapportage (factsheet) over de verwaardingsopties D6.5: Online impact sessie (2x) in samenwerking met STV D6.6: Slotbijeenkomst partners D6.7: Openbaar evenement voor verspreiding projectresultaten