Werken aan natuurinclusieve melkveehouderijbedrijfssystemen in een gebied met behulp van backcasting
Binnen de Regio Deal Natuurinclusieve Landbouw Noord Nederland wordt in acht gebieden in Groningen, Friesland en Drenthe gewerkt aan gebiedsaanpakken om te komen tot natuurinclusieve landbouw. In drie van die gebieden gaan groepen melkveehouders en andere stakeholders met begeleiding van Wageningen Research aan de slag met het ontwikkelen van toekomstbeelden voor de regionale melkveehouderij en het ontwerpen van bedrijfssystemen voor melkveebedrijven die passen in hun gebied. Dit gebeurt via de methode van backcasting waarbij de gewenste situatie in 2030 centraal staat en van daaruit wordt gekeken naar wat er moet gebeuren om dit eindresultaat te bereiken. Binnen dit project worden de groepen ondersteund met landbouwkundige, ecologische en economische kennis die nodig is binnen het ontwerpproces. Boeren en onderzoekers werken daarbij samen aan de concretisering van gebiedsplannen naar bedrijfssystemen. Dit zal leiden tot het vergroten van het handelingsperspectief van boeren om te boeren met de natuur. Met daarbij als centrale thema’s: bodemkwaliteit, waterkwaliteit, flora en fauna, herstel en behoud van landschappen en behoud of verbetering van inkomen.
Het doel van dit project is om bij te dragen aan de ontwikkeling van natuurinclusieve bedrijfssystemen voor de melkveehouderij van 2030 binnen drie gebieden in Noord-Nederland. Bij de bedrijfssystemen gaat het om bedrijfsconcepten die breed toepasbaar zijn, een inkomen voor de melkveehouders genereren op basis van geleverde producten en diensten en aansluiten bij marktconcepten. De drie regionale groepen van melkveehouders zullen een voorloper-rol vervullen in het opdoen van ervaringen die in een later stadium breder gedeeld kunnen worden en daarmee bijdragen aan de grote behoefte aan meer concrete handelingsperspectieven en verdienmodellen rond natuurinclusieve landbouw
Het project sluit met name op het MMIP-deelprogramma “Ontwikkelen en kwantificeren van handelingsperspectief voor de boer en zijn omgeving voor benutten en herstel van biodiversiteit binnen de brede doelstelling kringlooplandbouw” omdat er bedrijfssystemen worden ontwikkeld die hier op gericht zijn. Daarnaast sluit het aan op de twee dwarsdoorsnijdende thema’s “gebiedsgerichte aanpak” en “faciliteren van leerprocessen”. Het werkt nadrukkelijk aan de volgende prioriteiten binnen dit MMIP: - Inpasbaarheid en bijdrage aan bedrijfseconomie van NIL-maatregelen - Onderzoeken systemen van gestapelde beloningen die bestaan uit een mix van publieke en private betalingen - Ontwikkelen van gebiedsgerichte samenwerking met o.a. private partijen en terreinbeheerders - Systeemanalyse: waar zitten kansen en knelpunten?
In jaar 2: o 7 bijeenkomsten waarin melkveehouders werken aan toekomstbeelden, bedrijfssystemen en uitwisseling van resultaten tussen de groepen o 3 melkveebedrijfssystemen 2030 voor ieder van de 3 regio’s, uitgewerkt in artist impressions en bijbehorende bondige bedrijfsbeschrijvingen, incl. ontwikkeltraject richting 2030 o Communicatie rond de resultaten van jaar 2 In jaar 3: o 3 bijeenkomsten waarin duo’s melkveehouders de ontwikkelde 9 melkveebedrijfssystemen verder uitwerken; zo nodig ook samen met stakeholders die relevant zijn voor de uitwerking en voor het vormgeven van de bijbehorende ketens o De resultaten zullen worden uitgewerkt om de doelgroep te inspireren en te faciliteren bij ideevorming (o.a. tekeningen en tekst) o Communicatie van de resultaten van jaar 3 o Oplevering van de gebruikte methode om op basis van backcasting te komen tot toekomstgerichte bedrijfssystemen o Ondersteuning van de betrokken collectieven voor het formuleren van één of meer vervolgactiviteiten