Maatschappelijke impact
Hier vindt u een aantal voorbeelden van projecten waarin het bedrijfsleven samen met kennisinstellingen innovaties ontwikkelt met maatschappelijke impact op het gebied van landbouw, water, voedsel.
Gezond eten blijkt gewoon lekker
Kinderen eten gezonder als ze een lunch opschool krijgen aangeboden. Dit blijkt uit het,door de Topsector Agri & Food gefinancierde, project de ‘Gezonde Schoollunch’ onder leiding van Wageningen University & Research. Een gezonder eetgedrag jong aanleren kan grotegezondheidsproblemen op latere leeftijd helpen voorkomen.
"Kinderen presteren beter met goede voeding."
Op weg naar een klimaatneutrale kas
Voor 2030 richt de tuinbouwsector zich op het halveren van de CO2-emissie. Essentieel is daarbij de doorontwikkeling en implementatie van energiebesparing in kassen, de beschikbaarheid van voldoende externe CO2, de realisatie van warmtenetten en de doorontwikkeling van aardwarmte.
"Het gaat ons lukken om fossielvrij en nagenoeg emissieloos te telen."
Bewoners en hovenier werken samen aan groen in de wijk
Een groene omgeving heeft veel voordelen. Het kan een positief effect hebben op de gezondheid van mensen en bijdragen aan de leefbaarheid van een wijk. Gemeentes kiezen vaak voor onderhoudsarm groen. Maar wat als bewoners zelf het beheer van groen doen, samen met een hovenier? In een Kennis-op-Maat-project wordt Wageningse kennis ingezet om succesvol tot een groene leefomgeving te komen.
"Wij als hoveniers zijn er gewoon en helpen waar het nodig is."
Ziektebestrijding kent geen grenzen
Nederland is een grote speler in de import en export van land- en tuinbouwproducten. Alleen al bij verse groenten, fruit en sierteelt gaat het om een bedrag van ruim 23 miljard euro per jaar. Eén schadelijk organisme op een komkommer of tomaat kan al die handelsstromen stil leggen. Hoe bereid je je hier als sector – en als land – op voor?
"Deze kennis maakt duidelijk waar de risico's zitten."
Biogas en mineralen uit varkensmest
Het Gelderse Groot Zevert Vergisting wekt al 17 jaar energie op uit mest. Met de Groene Mineralencentrale maakt het bedrijf in één keer een flinke sprong voorwaarts. Naast biogas en elektriciteit, wint het Groot Zevert nu ook bodemverbeteraar, schoon water en kunstmestvervanger uit mest.
"We sluiten kringlopen op regionaal niveau."
Minder ziekteverzuim door planten op kantoor
Een groene plant op je bureau is gezond, toch? Het zou wonderen doen voor het binnenklimaat en de werklust. Maar is dat wel zo? Een Kennis-op-Maat-project helpt bij de beantwoording ervan.
"Helpen planten bij een breinvriendelijker werkomgeving?"
De ene koe is de andere niet
Koeien stoten bij het herkauwen en verteren van gras methaan uit; een broeikasgas dat ongeveer dertig keer sterker is dan CO2. Maar de ene koe is de andere niet. Door selectief te fokken is het mogelijk om de methaanuitstoot van koeien aanzienlijk te verminderen.
"Fokken kan tot 20% lagere methaanemissies leiden."
Planten weren zichzelf tegen ziekten en plagen
Planten zitten superslim in elkaar. Ze kunnen zichzelf beschermen tegen bacteriën en schimmels door gebruik te maken van ‘eigen’ micro-organismen die al in, op en rond de plant leven. Onderzoekers zijn op zoek gegaan naar hoe ze die micro-organismen nog beter kunnen inzetten.
"Deze kennis wordt de basis van plantweerbaarheid."
Nieuwe aanpak beperkt voedselverspilling
In Nederland wordt jaarlijks een kwart van het voedsel verspild. In 2030 moet dit met de helft zijn teruggedrongen. In een Topsectorproject hebben verschillende bedrijven oplossingen gezocht. Met succes.
"30% van het retourbrood kan opnieuw worden ingezet."
Vier waterissues tegelijk te lijf
Het begon met een groots idee: gebruik bestaande technieken van ondergrondse waterberging en brakwaterwinning en zet deze grootschalig in voor een robuuste zoetwatervoorziening in laag-Nederland. Inmiddels is de fase van verkenningen voorbij; de eerste pilots zijn in volle gang.
"Tekentafelideeën worden nu naar de praktijk gebracht."
Puzzelen met de bodem voor beste resultaat
De bodem is de basis voor al ons voedsel. Maar een gezonde bodem is niet alleen belangrijk voor het produceren van voedsel. Ook het klimaat, het waterbeheer en de biodiversiteit profiteren van een goede bodem. Iedereen wil iets van de bodem, maar hoe leg je al die puzzelstukjes op de juiste plek?
"De natuurlijke ziektewering in de bodem stimuleren."
Energie van platteland goed voor boer en burger
In 2050 draait heel Nederland op duurzame energie. De landbouw speelt daar een belangrijke rol in, want een derde van de groene stroom moet van het platteland komen. Complicerende factor: het elektriciteitsnet is niet ontworpen om grote hoeveelheden energie vanaf het platteland terug te voeren naar het hoogspanningsnet.
"Mest koelen is interessant: je reduceert methaanemissies."
Data het nieuwe goud in de landbouw
Boeren hebben in de toekomst niet voldoende aan hun intuïtie en boerenverstand. Ze gaan aan de slag met data: objectieve meetgegevens over hun gewassen en dieren. Door deze data slim aan elkaar te koppelen, kan een boer zijn productieproces verbeteren door bijvoorbeeld vroege detectie van ziekte, het toepassen van precisietechnieken voor bemesting en monitoring van de gezondheid van zijn koeien.
"Productiviteit, efficiëntie en duurzaamheid kunnen omhoog."
Voedselbossen zijn hip
In heel Nederland schieten de voedselbossen als paddenstoelen uit de grond. Deze aangeplante bossen produceren voedsel en zorgen er tegelijkertijd voor dat de bodem en de biodiversiteit herstelt. De praktijkervaringen zijn veelbelovend, maar er is nog weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de echte impact van een voedselbos.
"Verbeteren de voedselbossen de bodemkwaliteit?"
Gezonder eten door advies op maat
Wat met de grote campagnes niet lijkt te lukken, lukt met een slimme advies-tool een stuk beter: mensen een gezonder eetgedrag aanleren. De truc zit in het combineren van individuele gezondheids- en voedingsgegevens met sociaal-psychologische gegevens. Het project wijst uit dat consumenten op deze manier veel gemotiveerder zijn om gezonder te gaan eten.
"Slim algoritme geeft advies op maat."
Vegetarische biefstuk komt eraan
Door een deel van de dierlijke producten op ons bord te vervangen door plantaardige, komt een duurzame wereld een flinke stap dichterbij. Met het Topsectorproject ‘Plant Meat Matters’ is de vegetarische biefstuk, de heilige graal van vleesvervangerproducenten, een flinke stap dichter bij het supermarktschap gekomen.
"Dit project maakt volgende generatie vleesvervangers mogelijk."
Gezond ouder worden door dieet en training
Een, door de Topsector Agri & Food gefinancierd, project heeft onderzocht of één van de ouderdomsproblemen, vermindering van mobiliteit, valt te voorkomen. En met resultaat: in een speciaal programma waarin eiwitrijke voeding met een trainings-programma worden gecombineerd wisten de deelnemers een flink stuk zelfredzaamheid terug te krijgen.
"Deelnemers kunnen weer meedoen aan maatschappelijk leven."
Kaas op basis van planten?
De boterham met kaas is nog steeds een favoriet in het Nederlandse menu. Om de groeiende wereldbevolking te kunnen blijven voeden moeten we vaker dierlijke eiwitten vervangen door plantaardige. Kun je die oer-Hollandse kaas ook maken met plantaardige eiwitten?
"Vertaalslag naar nieuwe concepten"
Plagen in de kas aanpakken met natuurlijke vijanden
De Nederlandse teler pakt schadelijke insecten in de kas steeds vaker aan door het uitzetten van natuurlijke vijanden. Zo genieten lieveheersbeestjes van bladluis, jagen sluipwespen op de witte vlieg en zijn roofwantsen dol op trips en spint.
"Biologische bestrijding is de toekomst."
Oude aardappelrassen strijden tegen ziekten
Nederland is één van de belangrijkste aardappel producerende landen ter wereld. Maar de aardappel is een gevoelig gewas: ziekten en plagen liggen op de loer. De oplossing: wilde aardappelsoorten.
"Resistentie tegen coloradokever in oude rassen."
Glastuinbouw op weg naar sluiten waterkringloop
Via het onderzoeksprogramma Glastuinbouw Waterproof werkt de sector aan het sluiten van de waterkringloop in de kas. De ambitie is om in 2027 volledig gesloten te telen in de Nederlandse kassen. Al het water in de kas wordt dan volledig hergebruikt.
"Volledige recirculatie van het water is mogelijk."
Slimme verpakkingen en sensoren tegen verspilling
Wereldwijd wordt één derde van het geproduceerde voedsel verspild. Dit is een gigantisch probleem met gevolgen voor de economie, het milieu en de samenleving. Dit kan en moet anders. Met bio-afbreekbare verpakkingen voorzien van sensoren waardoor voedsel langer houdbaar is en de productkwaliteit in de gaten wordt gehouden.
"De ‘te gebruiken tot’-datum kan overbodig worden."
Een sneltest voor allergenen
Allergisch voor pinda’s, noten of één van de andere veel voorkomende allergenen? Binnenkort kun je zelf met een snelle test checken of één van deze allergenen voorkomen in je salade, op je broodje of in een saus.
"Dit kan echt een game changer worden voor allergische consumenten."
Voedselfraude opsporen met een handzame scanner
Voedselfraude gebeurt wereldwijd op grote schaal. Vooral kruiden en specerijen zijn een geliefd doelwit voor fraudeurs. Onderzoekers van Wageningen University & Research ontwikkelden een slimme scanner en een database, waarmee je in de toekomst via je telefoon kan ontdekken of er gesjoemeld is met zwarte peper, kurkuma, kaneel en andere kruiden.
"De analyse is binnen vijf a tien jaar ook mogelijk met een smartphone."
Nieuw dak verkoelt en vergroot biodiversiteit
In welke mate een project spin-off kan betekenen voor partners die eraan deelnemen en ver daarbuiten, bewijst Smartroof 2.0. Het innovatieve blauwgroene dak – dat verkoelt, water opvangt en ook nog eens de biodiversiteit vergroot – wijst steden de weg richting effectieve klimaatadaptatie.
"Nieuwe mindset in stedelijk waterbeheer."
Groente en fruit on demand: lekker, duurzaam en veilig
Nederlanders letten bij de keuze van hun groente en fruit op smaak, houdbaarheid, veiligheid en duurzaamheid. Hoe combineer je al die eisen èn zorg je ervoor dat de kwaliteit van het product goed blijft?
"Innovatieve technologieën bieden veel mogelijkheden."
Pionieren met boslandbouw
In Lelystad verrijst de eerste grootschalige onderzoeksfaciliteit voor agroforestry in Nederland, een vorm van boslandbouw waarbij bomen en gewassen op een perceel staan. Deze combinatie van teelten zorgt voor een biodiverser, weerbaarder en klimaatvriendelijker landbouw.
"Agroforestry kan een hogere productie geven dan in de gangbare landbouw."